İletişim aracı dilin gücü


 Prof.Dr.Nüket GÜZ    28.06.2020 09:21:59  


         Dilin gücünü yadsımamak gerekir.Özellikle de insan dilinin...İletişimi sağlamada insan dili zorlandıkça daha önemli bir araca dönüşür. Bu araç güçlendikçe ikna gücü içerisindeki önemi de artar. Hiç tartışmasız ikna, dilin olmazsa olmaz hedeflerindendir. Burada söz konusu olan kötücül anlamıyla eyletim(manipülasyon) değildir. Tam tersine güzele, doğruya, iyiye, bilgiye yöneltmektir. Dili zorlamaksa, sürekli okumak, sürekli evreni, insanları, teknolojiyi, kültürleri, sanatları izlemek ve sonunda da dilin en önemli öğesi olan sözcükleri yeni kullanımlarla donatmak daha da ötesi yeni sözcükler üretmektir.

         Nermi Uygur "Yaşama Felsefesi" üzerine denemelerinde dili zorlamak kavramını aşağıdaki gibi sözcüklere döker:

         "Dili zorlamayan, dili alışagelen yaşamın dışına çıkaramaz.

           Yaşamayla dil öylesine iç içedir ki birindeki gerçek bir değişiklik öbürünü de zorunlukla birlikte sürükler. Dil, yaşamanın eklentisi değil, vazgeçilmez bir öğesidir. Yaşamak tahtaysa dil tahtayolu, yaşama dalgaysa dil su, yaşama ağaçsa dil yaprak, yaşama kuşsa dil kanat...

           Zorlamak için zorlama olmaz, ama yaşama isterlerinden ötürü zorlamak, yeni yeni varlık-boyutları arayıp bulmak için dili zorlamak gerekir. Peki ya zorlama başaramazsa-varsın başaramasın! Hangi atılımın başaracağı önceden güven altına alınabilir! Önceden güvenceli atılım atılımdan başka herşey.

           Dili zorlamayı aradabir yeni sözcükler uydurmak, ya da anlatım bağlamları içinde sözcüklerin aradabir yerini değiştirmek diye görmemeli. Dili zorlamak: Kendine, başkalarına, evrene, topluma-alışılmış kalıplar dışında bakmayı denemektir."

           Bir de gözardı edilmemesi gereken gerçeklik dilin zorlandıkça düşünceyi zorlamasıdır. Çünkü Sapir-Whorf kuramından destek alındığında dilin düşünceyi düşüncenin de dili etkilediğini bu iki kavramın etkileşim içinde olduğunu söyleyebiliriz. Başka bir anlatımla dil, zorlandıkça gelişir, dolayısıyla düşünce de zorlanıp gelişir. Bunun tersi de olasıdır. Düşünce zorlandıkça gelişir ve dili de zorlayarak geliştirir.