Niyet..


 Prof.Dr.Yasin ÇİÇEK     13.12.2020 11:13:38  


"Kırk sene ömrümde, otuz sene tahsilimde yalnız dört kelime ile dört kelâm öğrendim. Kelimelerden maksat: Mana-yı harfî, mana-yı ismî, niyet, nazardır(Mesnevi Nuriye,50)."

Niyetin kelime manasını vermeyeceğim. Niyetten herkes ne anlarsa, zaten herkes bilir. Bazen kelimenin, manasını vermekle insanların anlayışını kısıtlamış oluruz. Dolayısıyla kelimenin manasını sizin anlayışınıza bırakıyorum.

Soruyu nasıl sorarsan, cevabını öyle alırsın. Niyet ve nazar amele tesir eder. Aynı sözü iki kişi söyler ve aynı şekilde söyler biri hedefini bulur fakat biri hedefini bulmaz. Kelam ya kalpten çıkar ya da nefisten çıkar. Samimi ve içten söyleyenin sözü hedefini bulur. Sözler ve kelimeler canlıdır içinde kişinin niyetini taşır. Söz ya tevazu ve mahviyetle söylenir ya da enaniyet ve gururla söylenir. Kelamın içinde bunlar saklıdır. Alıcıları açık olanlar bunları hissederler."Söz ola kese savaşı, Söz ola kestire başı, Söz ola ağulu aşı (Yunus Emre)."Kim söylemiş, kime söylemiş, niçin söylemiş ve ne makamda söylemiş önemlidir. Söylenen sözde bu dört unsur da çok önemlidir. Bir tabur askere komutan arş derse yürür asker hareket eder. Sen ve ben dersek hiçbir değeri ve tesiri olmaz. Bulunduğu makam, makamını dolduran kişide tesirli olur.

"Müminin niyeti amelinden hayırlıdır(Hadis)." "Cenab-ı Hak gelecek şeylerin nasıl geleceklerini bildiği için onların niyetlerini bilfiil ibadet gibi kabul eder (RNK Sözler,387)" Çok zengin olursam, malımın yüzde elli birini fakirlere dağıtacağım desen veya içinden geçirsen, Allah eğer senin bu mala sahip olduğunda yapacağını veya yapmayacağını bildiği için sana yapmış gibi sevap yazar. Gerçekte malın var ve yüzde elli birini ihtiyaç sahiplerine dağıtsan, malın yokken niyetinden geçirdiğinden daha fazla sevap kazananayabilirsin çünkü varken gurur,kibir ve desinler işin içine girebilir fakat yok iken bunlar işin içine girmez. Allah'ın rahmetine bakınız ki insan iyiliğe niyet ettiğinde yapmış gibi sevap yazılır ama kötülüğe niyet etse yapmadıkça günah yazılmaz. Bu da gösteriyor ki cehennem cezayı ameldir, cennet ise Allah'ın fazlındandır.

"Niyet halis olunca kişinin, hayır olur akıbeti her işinin " Niyet çekirdek gibidir ortamını bulursa açılır. Doğru zaman, doğru yer ve doğru şartlar altında neşvü nema bulursa filizlenir. İyiliğin anahtarıdır niyet. Geçmiş ile geleceği birbirine bağlar. Neden, niçin ve nasıl sorularının karşılığıdır niyet.

Kendini ve dünyayı düzeltmek istiyorsan niyetini güzelleştir. Niyet maya gibidir, amelleri mayalar. Niyet bir iksirdir. Âdetleri ibadete çevirir. Susadın, su içeceksin eğer Allah'ın Resûlü gibi oturarak üç yudumda içersen hem suzuzluğun gider hem de ibadet etmiş olursun. Evden çıkarken ayakkabını sağdan giydin al sana ibadet. Niyet amelden önce gelir. Ameli mayalar, insanı canlı ve hayatta tutar. Niyeti halis olanın ameli de halis olur. "Niyet bir ruhtur. O ruhun ruhu da ihlastır (Mesnevi Nuriye,68)."

"Ameller niyetlere göredir.(Hadis)" Hz. Ebubekir ile Ebu Cehili ayırandır niyet. Âli ruhların âli niyetleri ve hayelleri olur. Ruhları ya kömür ya elmas yapar. Günahı sevaba, sevabı günaha değiştirir. "Baş ile yapılan secde Allah için olursa ibadet gayrısı için dalalettir." Amel aynı amel ama değiştiren niyettir.

"Niyeti kötü olanın attığı ok kendine döner (Hz. Ali)."Kan ve kemik tüm insanlarda bulunur. Farklı olan yürek ve niyettir(Aborjin Atasözü)" "Sözün özü, insan sonsuz hayatını niyetiyle ve kısa ömründeki yaptıklarıyla kazanıyor(Serdar Yeğül)." Allah niyetlerimizi halis amellerimizi makbul eylesin.13 Aralık 2020 (27 Rebiulahir 1442).