Kültürleme ve Medyanın Rolü-2

Kültürlenme: Kültürel değerlerin bireylere kazandırılması ya da aktarılması süreci, bireyin doğumdan ölüme kadar toplumun istek ve beklentilerine uyacak şekilde etkilenmesi ve değiştirilmesidir.

Kültürleme, insanoğlunun çocuk veya ergin olarak kendi kültüründe yetkinlik kazanması ve eğitim süreci arasında sırasında karşılaştığı bilinçli ve bilinç dışı şartlanmalardır.

Kültürlenme kavramı, sosyologların ve sosyal bilimcilerin kullandığı toplumsallaştırmadan daha geniş kapsamlıdır. Toplumsallaştırma/ toplumsallaşmadan daha geniş kapsamlıdır toplumsallaşma yalnızca topluma uyum sağlanılan bir süreç olduğu halde, kültürlenme öteki çok koşullandırmaları da içine almaktadır. Öte yandan kültürleme, eğitim kavramından da daha geniş kapsamlıdır. Çünkü eğitim kültürlemenin bilinçli, kasıtlı şartlamalarını içermektedir. Oysa Kültürleme, bilinçsiz ya da bilinçdışı, yaygın, kendiliğinden rastgele bilinçlendirmek ve şartlanmaları da kapsar. Dolayısıyla, kültürleme en geniş anlamıyla eğitim ve öğrenmedir.  

Her topum kendi kültürünün özelliklerini yeni kuşaklara kültürleme yoluyla geçirir. Kültürleme bireyin yaşamı boyunca değişik biçimlerde oluşan bir olgudur. Bu bakımdan üç tip kültürlemeden söz etmek mümkündür. Kültürel değerlerin planlı ve maksatlı bir biçimde bireylere aktarılması sürecini kapsayan “kasıtlı kültürleme”dir, okullarda yapılan eğitimle gerçekleşir. Her toplum öz değerini, yaşam biçimini örf ve adetlerini gelecek kuşaklara tesadüflere bırakmadan yani kasıtlı biçimde vermek için çaba gösterir. Bu toplumun varlığını sürdürmesinin vazgeçilmez bir gereğidir. Bu bakımdan çağımızda toplumun bireylerine ayrım gözetmeksizin gerekli eğitimi sağlamak Devletin birincil görevleri arasındandır. Kültürleme yalnız okullarla sınırlı değildir. Birey aileden, sokaktan, işyerinden daha doğrusu iletişim içinde olduğu grup ve kurumlardan da bilinçli ya da bilinçsiz olarak bilgi, beceri, değer yargısı ve tutumlar öğrenir.

Kültürel değerlerin kendiliğinden, tesadüfi ve gelişi güzel yollarla kazanılması “gelişi güzel kültürleme” olarak adlandırılır. Kültürel değerlerin bireye zor (cebir)kullanarak kabul ettirilmesi süreci ise,” zoraki Kültrüleme”dir. Bu da çoğu zaman ayrı kültüre sahip iki toplumsal gruptan birinin kendi kültürünü ya da kültürünün bazı unsurlarını diğer toplumsal gruba kabul ettirmek için egemen rejimin baskı kullanması şeklinde olur.

 Gelişigüzel kültürlemede plan ve program olmadan doğal ortamda bireyler kültürler değerleri aile, akran grupları, iş çevresi, sokak ile etkileşim sonucu kanabildiği gibi, kitle iletişim araçları ile etkileşimi sonucunda da kazanabilmektedir.