Güncel sorulara cevaplar

Soru: Oruçlu iken sonda takılırsa oruç bozulur mu?

Cevap: Sonda takma işlemi orucu bozmaz. Çünkü bu işlem ile vücuda verilen herhangi bir besleyici madde yoktur.

Sondanın rahat geçmesi için idrar kanalına verilen kayganlaştırıcı  madde de orucu bozmaz. Çünkü bu madde hem besleyici değildir hem de kana karışmaz.

Sonda takıldıktan sonra sondanın balonunu şişirmek için verilen 15-20 ml civarındaki sıvı da orucu bozmaz. Çünkü bu sıvı sondanın içinde kalır.

Bazı hallerde idrar kesesini (mesaneyi) yıkamak için takılan sondanın içinden verilen fizyolojik serumlar da orucu bozmaz. Çünkü bu sıvı mesaneye girer. Bu şekilde mideye veya kana karışan herhangi bir sıvı olmaz.

Soru: Kan, idrar vs. gibi tahliller orucu bozar mı?

Cevap: Kan veya idrar tahlili yaptırmak orucu bozmaz. Boğazdan aşağı su veya ilaç geçmediği taktirde oruç bozulmaz. Ölçü budur.

Soru: Dişçide diş temizletmek, yıkatmak orucu bozar mı?

Cevap: Diş temizletmek zaruret kapsamında değerlendirilebilecek bir işlem değildir. Bu esnada boğazınızdan aşağı su, ilaç vs. kaçma ihtimali vardır. Bu yüzden dişlerinizi temizletmeyi ya iftar vakti sonrasına ya da Ramazan’dan sonraya ertelemeniz uygun olur.

  Soru: Ramazanda lokantaların, kafeteryaların, dönercilerin vs. açık tutulması caiz midir? Buradan elde edilen kazanç haram olur mu?

Cevap: Ramazanda gücü yeten her Müslüman'ın oruç tutması farzdır. Fakat hasta veya yolcu olanların oruç tutmama ruhsatı bulunmaktadır. Bunun yanı sıra kendilerine oruç henüz farz olmayan çocuklar, oruç tutamayacak kadar yaşlı olan insanlar ve gayrimüslim vatandaşlar da vardır. Dolayısıyla onların istifade edebilmeleri için yeteri kadar lokanta vs. gibi işletmelerin Ramazanda açık bulundurulmasında herhangi bir sakınca yoktur. Çünkü yasak olan, kişinin bizzat kendisinin yemesi-içmesidir. Kimseye zorla oruç tutturulamayacağı, insanlara oruç tutup tutmadıkları ve Müslüman olup olmadıkları sorulamayacağı için mazeretsiz yere oruç tutmayanların da bu gibi yerlerde yemek yemesinden işletme sahibi sorumlu olmaz. Bu yüzden onların kazançlarına da haram denilemez.Ancak köşe başı lokantaların açık olması ve açıktan yemek yenilmesi oranın Müslüman olmayan bir belde görünümünü sağlar ki buda ayrı bir garabettir.

Burada başka bir şeye dikkat çekmekte fayda vardır. Müslüman olup da hastalık veya yolculuk gibi meşru bir mazereti olmadığı halde oruç tutmayanların bu gibi kamuya açık yerlerde, halkın gözü önünde yemek yemesi öncelikle Allah’a isyan anlamı taşır. Zira böyle yapmakla Allah’ın kesin bir emrini yerine getirmemektedirler. Bunun yanı sıra oruç tutanlara saygısızlık ettiklerini de unutmamaları gerekir. Bazı gayrimüslim ülkelerde ve hatta ülkemizde gayrimüslimlerin Ramazan ayında Müslümanlara saygısızlık etmemek için özel çaba sarf ettikleri ortadayken bu gibi kişilerden en azından bir gayrimüslim kadar saygı göstermeleri beklenir. Son olarak onlara şu hadisi şerifi hatırlatmak isteriz:

“İnsanların ilk Peygamberlikten beri duyageldikleri sözlerden bi­ri şudur: Utanmazsan dilediğini yap!” (Buhari, Enbiya 54, Edeb 78; Ebu Davud Edeb, 6; İbn Mâce, Zühd 17