İSLAMCILIK DÜŞÜNCESİ 2

3-Din ve gelenekler, yerleşik anlayışlar ve mevcut kurumlar ilerlemenin en büyük engelleridir.

                İslamcılık kavramını ilk kim kullanmıştır:

 a) Yusuf AKÇURA (1876 – 1935) üç tarz-ı siyaset: Osmanlıcılık, İslamcılık, ve Türkçülük tasnifinde kullanmıştır. Akçura İslamcılık için: İslamları hükümeti mezkure ( Devlet-İ Osmaniye) idaresinde siyaseten birleştirmek, İslamiyet politikası, İslam siyaseti ve tevhidi İslam politikası şeklinde tanımlamalar yapmıştır.

b) Ziya GÖKALP “3 cereyan adı altında Akçura’nın ele aldığı konuları tekrar gündeme getirdi. Türk yurdu dergisinde yazdığı bu makalelerini daha sonradan Türkleşmek, İslamlaşmak ve muasırlaşmak adı altında kitaplaştırdı. İslamcılık üzerine çalışmalarıyla tanınan İsmail Kara’ya göre İslamcılık kelimesi ilk defa Ziya GÖKALP tarafından bu yazılarda kullanılmıştır. Her iki düşünürün kavramı kullanmasından dolayı Mümtazer TÜRKÖNE İslamcılığın kaynağını Türklere dayandırır.

 c) Babanzade Ahmet NAİM 1914 yılında Sebirulreşad dergisinde Türkçülük fikirlerini tenkit ettiği “ İslam’da davayı kavmiyet” adlı uzun makalesinde: İslamcı, İslamcı – Türkçü, İslamcılık kelimelerini kullanmaktadır.

d) 1918 yılında Sait HALİMPAŞA kitabına “İslamlaşmak” adını koymuştur. Belki’ de kitabın bu şekilde adlandırılması mütercimi olan Mehmet Akif’e ait olabilir. 

İSLAMCILARIN GRUPLANDIRILMASI

İslamcılar arasındaki metod ve düşünce ayrılıkları söz konusu edilerek bazı tasnifler yapılmıştır. Esas olarak modernist ve muhafazakârdiye  ikiye ayrıla bileceği gibi detaylandırılarak daha fazla guruba da ayrılabilir:

Siyasi düşünce tarihi araştırmaları ile bilinen Hilmi Ziya ÜLKEN’E göre Türkiyedeki İslamcılar şu şekilde gruplandırılır:

1-      Genelekçi-Muhafazakar İslamcılar : Babanzade Ahmet Naim gibi.

2-      Modernistler: Medrese ile mektebi – Doğu ile Batıyı birleştirmek isteyen İslamcılar: İsmail Hakkı İZMİRLİ – M.Şemsettin GÜNALTAY gibi

3-      Bu ikisi arasında orta bir yol tutan İslamcılar: Musa KAZIM….gibi

4-      Modernizme ve Modernsit İslamcılara karşı olanlar: Mustafa SABRİ gibi

Fazlurrahman’nın tasnifi:

1-      Muhafazakarlar  2- Liberaller – Modernistler veya batıcılar ve ihyacılar

Erol GÜNGÖR’ÜN ayrımı : 1- Radikal muhafazakarlar 2- Modernistler veya uzlaşmacılar

Enver Ziya KARAL’e göre: 1-Müfrit(aşırı) İslamcılar 2- Mutedil (ılımlı) İslamcılar

Ümit AKTAŞ’a göre İslamcılar:

1-      Derviş vahdeti’nin başında bulunduğu Muhafazakaryenişleşmeci ve ittihatçı karşıtı olan volkan gazetesi ve ittihadı Muhammedi cemiyeti (Said Nursi’de Volkan’da yazmaktadır.)

2-      Cemiyeti İlmiyeyi İslamiye derneği etrafında toplanan, Beyanul hak dergisini çıkaran ve başını Mustafa Sabri, Musa KAZIM gibi muhafazakar ve hilafetçi şeyhul İslamların (ilmiye sınıfının) çektiği gurup.