100 TL SEYYANEN ZAM VE ENFLASYON FARKI


 Prof.Dr.Nüket GÜZ    08-12-2015  


Seçim öncesi emekliler için vaat edilen 100 tl’lik zammın 2016/Ocak ayı itibari ile verileceği bekleniliyor. Yapılması gerekli düzenlemenin kavuşmaması halinde Ocak ayı farkı ile birlikte Şubat ayı aylıklarına yansıtılacağı beklenmektedir. SSK ve BAĞ-KUR emeklilerinin tümünün kapsamakta olup seyyanen (maaşın sınırına bakılmaksızın herkese verilecek) olacağı bilinmektedir. (Memur Emeklilerinde durum farklı, Memur emeklilerinin haklı olup bütün memur emeklileri bu zammı alamayacak)

2015 yılının 2. Altı aylık dönemde gerçekleşecek enflasyon farkı da ocak alıklarına yansıtılacaktır. Enflasyon farkının geç açıklanması halinde bu ödeme de şubat ayı aylıklarıyla birlikte yapılacaktır. Bu duruma göre emekliler ocak ayında iki zam birlikte alacak.

SGDP (Sosyal Güvenlik Destek Primi)

Eskiden beri SGK emeklilerinin itirazını yoğun olarak çeken bir uygulama.  

Emeklilikten sonra vergi mükellefi olunması halinde aylığın net olarak %13’nün aylıktan kesilmesidir. Son düzenleme ile %10’a düşürülmüş olsa bile birçok dar gelirli emekliler için ciddi bir kayıp teşkil etmekteydi.

1 Kasım seçimleri öncesi vaatlerden biri de SGDP’nin kaldırılmasıydı. 2016/Ocak maaşlarında  SGDP kesintilerine son verilecek. Yasa ile uygulandığı için yine yasa ile kaldırılması gereken bu uygulamanın da ocak ayına kavuşması zor görünüyor. Bu durum da ileriki tarihte yapılacak düzenlemeden sonra ocak itibari ile yapılan kesintiler iade edilecek mi, yasanın çıktığı tarihi itibari ile mi uygulamaya geçecek belirsiz. Ama Sosyal Güvenlik Destek Primi’nin tarihe karışacağı kesin. Görülen bu.

GSS (Genel Sağlık Sigortası) BORÇLARI

Seçim vaatleri içerisinde kendisine yer bulan Genel Sağlık Sigortası da önemli konulardan. 18 yaş üstü gençlerin (lise 20 yaş, Üniversite 25 yaş istisnadır) işsizlik süresi uzadıkça prim borçlarının artması söz konusu.

Mevcut uygulamada en sorunlu husus; işsiz gencin ailesinin yanında yaşıyor olma mecburiyetine bakılmadan hane gelirine göre çocuğun geliri tespit edilmekte. Hakkaniyete asla uygun olmadığı için yoğun tepki almaktaydı. Yeni uygulama ile hane geliri bağlayıcı olmayacak, dolayısıyla bu gençler G-0 (Yeşilkert) kapsamına alınacak.Yeni uygulama ile ayrıca okul bitiminden sonra iki yıl işe girme süresi verilecek. Okul sonrası 2 yıl boyunca babasından mı yararlanacak, GSS/G-0 kapsamına mı girecek bu konu da, ilgili düzenlemeden sonra netleşecek.Mevcut GSS borçlarının akıbetinin ne olacağı merak edilmekte. Öğrencilikten sonraki iki senelik işsizlik dönemini kapsayacak bir af mı, genel bir af mı çıkacak bu husus da belirsizliğini korumakta.

ASGARİ ÜCRET:İşçi-İşveren-Devlet, tıpkı bir sacın üç ayakları olan sorunlu bir konudur. Tam bir konsensün oluşması hiçbir zaman mümkün olmadı, olacağı da görülmüyor. Asgari ücretin 1300 tl olacağı vaadi en sıkıntılı vaat. Devletin (veya hükümetin) verdim demesiyle olmuyor. Kamuda çalışanlar için elbette sorun yok. Kamu sektöründe işveren niteliğindeki taşeronlar işçi maliyetlerini zaten devletten almakta. Buna göre asıl işveren devlet olduğu için sorun yok. Sorun özel sektörde. Yapılacak zam direkt olarak işveren maliyetlerine yansımakta. Bu sorun da elbette çözülecek. Vergi indirimi ile mi olur, prim desteğiyle mi olur bir şekilde çözülecek. Sonuç olarak ocak ayında asgari ücretin 1300 tl olacağı kesin.

İşsizliğin hala çok yüksek oranlarda seyrettiği ülkemizde, istihdam teşvikleri ayrıca ciddi maliyetler gerektiyorken, özel sektörde işten çıkarma gibi sorunların yaşanmaması için gerekli önlemlerin alınması bekleniyor.

 

 

Kadınların esnek zamanlı çalışma modelleri de çok sıkıntılı bir sorun olarak önümüzde. Kadınların çalışma hayatında ki istihdamının arttırılması mücadelesi verilirken, kadın istihdamının azalması riski ile karşı karşıyayız.

 

Kadınların bütün doğumlarının sigortalı işe başlama tarihine bakılmaksızın borçlandırılması beklenen vaadler arasında.