Terörle Savaş mı?


 Doç. Dr. M. Sadık BEKTAŞ    08-12-2015  


Ortadoğu şüphesiz bir çok ülkenin güdümünde olan bir bölge, gerek yeraltı gerek yerüstü kaynakları olarak elverişli bir bölge olan bu coğrafya var oluşundan beri her zaman savaşlara ve ölümlere şahit olmuş bir yer. Özellikle son 20 yılı ele aldığımızda bunu çok açık ve net bir şekilde görmekteyiz. Bugün ortadoğuda yaşanan durumu anlamak için tarihe bir göz atmak gerekir. Isid, El Kaide, Boko Haram… vb terör yapılanmalar tarihin her döneminde bu bölgelerde varlığını sürdüren örgütlerdir.Neticede bu terör örgütleri politik bir savaşın sonucu oluşmuş yapılanmalardır. Peki bu yapılanmalar neden hep İslam dünyasından çıkmıştır. Bugünkü köşe yazımda bunu tarihsel gerçekler ışığında açıklamaya çalışacağım. Bunu anlamak için 11 Eylül saldırıları sonrası batılı ülkelerin ortadoğuya karşı yürüten politikasına bakmak lazim.11 Eylül Dünya Ticaret Merkezine yapılan saldırılardan sonra herkes ABD’nin teröre karşı nasıl bir yol izleyeceğini merak ediyordu. George Bush yönetimindeki ABD donanması dünyanın her köşesindeki terör örgütlerine ve onları destekleyen ülkelere karşı savaş ilan etti. Gerçekten bu savaş teröre mi, yoksa Islam’a veya yer altı ve yer üstü kaynakları ele geçirme savaşı mıydı? Buradaki bazı şaşırtıcı bilgilere Al Jazeera programı ''Upfront'' programında ulaştım. 2002’den 2014 yılına kadar süre gelen teröre karşı tek birlik savaşta toplam olarak 4.4 trilyon dolar harcanıp,yüz binlerce insan evinden ve hayatından oldu. Elde edilen bilgilere göre, 2002 ile 2014 yılları arasında terörden dolayı ölenler % 4500 olarak arttı.Bu rakamlar teröre karşı bir savaşın ne kadar kötü sonuçlar doğurduğunu göstermektedir. Mesela, Irak Savaşın dan önce ülkede bir tek bombalı eylem yokken, 2003 yılından sonra yani Irak Savaşı'ndan sonra 1892 tane bombalı eylem oldu ve 20.000 den fazla insan öldü.Ölen Irak’lı askerlerin sayısı ise 6,310 ile 10,800 arası. Bir başka örnek ise Afganistan, 2001 yılında süre gelen savaşta, isyancı guruplar 2643 sivil insan öldürdü. Binlerce insan göç etmeye maruz kaldı. Yine 11 Eylül saldırılarından önce Pakistan’da 1987 yılında sadece bir tane bombalı eylem vardı. 11 Eylül Saldırılarından beri 486 tane bombalı eylem oldu ve 6000 den fazla insanın ölümüne yol açtı. Durum trajik bir biçimde aynı diğer ülkelerde de, 2001 ile 2015 yılları arasında Somali’de 88 tane, Yemen’de 85 tane, Libya’da 29 tane, Nijerya’da 91 tane bombalı eylem oldu, binlerce insanın ölümüne yol açıp ondan fazla terör örgütlerinin oluşmasına yol açtı. Teröre karşı savaş, yeni terör örgütleri oluşmasını sağladı ve savaş hiç bir zaman çözüm olmadı. Yani işgal edilen yerde yeni yapılanmalar bu işgale karşı oluştu ve olan masum halka oldu.Sonuçlar bu kadar trajik iken durmadan savaşın çözüm olacağından medet umuyoruz. Çözüm bu terör örgütlerini anlamak ve gerekirse onlarla masaya oturmaktır. Aksi takdirde savaş her zaman savaşı doğurup daha çok ölümlere ve terör örgütleri oluşmasını sağlayacaktır.