Toplumsal bir başkaldırı; Venezuela’da neler oluyor?


 M. Sadık BEKTAŞ    20-08-2017  


Nisan ayından beri, Venezuela’da protestolar devam edip, onlarca insanın ölümüne yol açtı. Venezuela sorununu anlamak için öncelikle, bu ülkenin sosyo-siyasi gerçeklerini göz önüne almamız gerekir.

Venezuela, ülke olarak kutuplaşmış bir yer. Bir tarafından Chavezciler ( Eski liderleri olan Hugo Chavez destekli polisler) ve ona karşı olan anti- Sosyalistler veya Kapitalistler. 2013 yılında hayatını kaybeden Venezuela lideri Hugo Chavez’den sonra koltuğa oturan Nicolas Müdüro, eski liderlerinin politikasını devam ettireceğinin sözünü verdi ki bu söz bir çok anti-sosyalistlerin tepkisine yol açtı. Chavezciler, ülkenin en büyük gelir kaynağı olan petrol üretimini artırıp, ülkedeki eşitsizliği en aza indireceğinin sözünü verdiler. Ancak, muhalefet, Sosyalist Parti’nin iktidara geldiğinden beridir, Demokrasi kurallarına uymadıklarını, ekonomiyi yanlış yönlendirdiklerini, diplomatların rüşvete bulaştıklarını söylediler. Öbür tarafta, Chavezciler ise, muhalefetin yalan söylediklerini, elit bir grup insandan oluştuklarını, kendi kapitalist çıkarları için fakirleri kullandıklarını dile getirmekteler.  Ayrıca, muhalefetin ABD ile birlikte hareket ettikleri de iddialar arasında ki son zamanlar Trump’ın muhalefet yanlısı tutumu bunu inkar etmemekte.Müdüro iktidara geldiğinden beridir, Chavezciler tarafından da pek kabul edilmemekte.

 Dünya da değişen petrol fiyatları da ayrı bir önemli etken olarak Venezuela politikasını şekillendirdi. Dünya genelinde düşen petrol fiyatları, Muduro hükümetinin daha da düşürülmesini engelledi. Yani bir yandan, Venezuela, dünya petrol üreticileri tarafından köşeye sıkıştırıldı. Venezuela ekonomisinin hemen hemen bütün geliri petrolden gelmekte ve düşen petrol fiyatları yüzünden, ülke petrolden elde ettiği geliri fakirlerle paylaşamamakta veya daha doğrusu gelen gelir fakirlere yetmemekte. Petrolden dolayı elde edilen gelir düşüklülüğü, hükümeti bir takım sosyal programlarını da kesmesine neden oldu.

Peki son zamanlarda protestoların fitilini ne ateşledi?

29 Mart tarihinde Yüksek Yargı, bütün gücü elinden toplayacağına dair bir kanun çıkarmaya karar verdi. Buna karşı ise muhalefet, bunun bir diktatörlük olduğunu, bütün gücün tek elde toplanmasının kabul edilemez olduğunu ve tüm vatanseverlerin bunu protesto etmek için sokağa çıkması gerektiğini söyledi.

Peki tam olarak muhalefet ve yanlıları ne istemekte? Muhaliflerin isteklerini şu şekilde sıralamak mümkün,

1-            29 Mart’ta Yüksek Yargıtay tarafından alınan kararın geri çekilmesi

2-            2017 yılı içerisinde bir genel seçim

3-            Yaralı olan insanlar için ücretsiz muayene ve protestolar boyunca tutuklananların serbest bırakılması.

Başkan Muduro ise bu istekleri yerine getirmenin imkansız olduğunu, genel seçimin aslında kendisine ve Venezuela halkına bir darbe olacağını dile getirmekte. Yüksek Yargıtay’ın aldığı kararın ise, ülkede herhangi bir şekilde meydana gelecek olan darbeleri önlemekte önemli bir kurum olacağını söylemekte.