GENÇLER SİZE SESLENİYORUM ...


 Prof.Dr.Nüket GÜZ    18-03-2018  


"Denemeler, 16. yüzyıl Fransız deneme yazarı Michel de Montaigne'nin ilk kez 1580 tarihinde yayımlanan deneme türünden eseridir. 107 denemeden oluşmuş bu kitabın özgün Fransızca adı Les Essais dir ve Türkçedeki anlamıyla örtüşmektedir.

"Denemeler", daha çok eğitim ve felsefe konularına değinen ve ortaçağ dogmatizmini yıkan bir aydınlanma kitabıdır. Hümanist kültürün en önemli kaynaklarından biri olan bu yapıt, yazılmasının üzerinden 430 yıl geçmesine rağmen aydınların başucu kitabı olmayı sürdürmüştür. Sokrates'ten sonra insan üzerine eğilen en önemli düşünür kabul edilen Montaigne, bu kitabıyla Avrupa insanına özgür düşünmesini öğretmişti.

1603'te ilk kez İngilizceye tercüme edilen eser Türkçeye de ilk kez 1940'lı yıllarda Sabahattin Eyüboğlu tarafından kazandırılmıştı."

"DEDİKODULAR AYYUKA ÇIKTI

Söylentilerin çok yaygınlaştığı durumlarda "Dedikodular Ayyuka çıktı" ifadesini kullanırız ancak çoğumuz bu "ayyuka " kelimesinin ne olduğunu bilmeyiz. işte bu kelimenin karşılığını Prof. Dr. Ahmet Taşağıl'ın "Eski Türk İdaresi" makalesinde buluyor ve o zaman cümlenin ne kadar anlamlı olduğunu fark ediyoruz. Buna göre " Dedikodular, hükümete kadar ulaştı" anlamı çıkıyor ki varlığımızın temeli olan Türkçemizin ne kadar önemli olduğunu ve kültür varlığımızı korumamız için ona sahip çıkmamızın gerekliliğini bir kez daha anlayabiliyoruz. Makalenin ilgili bölümünde;

"Türklerde hükümetin karşılığı ayukı tabiri idi. Ayukı yani hükümetin meclisin (toy) toplanamadığı zamanlarda devreye girdiğini görüyoruz. Devletin işlerinin acil görülmesi gerektiği anlarda ayukı toplanıyor ve görüşülüyordu. Çin kaynaklanıra göre Gök-Türk hükümeti 9 bakandan oluşmaktaydı. Bakanların yazıtlardaki karşılığı ise buyruk idi. Hükümet üyeleri, çor, ilteber, buyruk ve benzeri unvanlar taşıyorlardı. Merkezin dışındaki hükümet üyeleri askerî vali konumundaydılar. Hükümetin başında ise hanedandan olmayan aygucılar veya ügeler bulunurdu. Vergi toplama işine tudunlar bakarken, tamgacılar katip ve mühürdar, bitigciler ise haberleşmeden sorumlu katip idiler." denmektedir.

Sevgiyle kalın,kitapla kalın