SÜNNETİ ANLAMADA YÖNTEM-4

          Yine ‘ Kadınlar hakkında birbirinize iyi tavsiyelerde bulunun . Çünkü kadın kaburga kemiğinden yaratılmıştır. Kaburganın en fazla eğri olan tarafı onun üst kısmıdır. Bu sebeple, eğer onu doğrultmak istersen kırarsın, yok eğer kendi halinde bırakırsan eğri olmaya devam eder. Öyleyse kadınlar hakkında birbirinize onlara iyi davranmayı tavsiye edin.’ (Buhari, Enbiya,1/ Müslim, Reda 61-62, Nesai,Nikah,15) hadisindeki benzetme, teşbih de yanlış anlaşılmış olup hakiki anlamda ele alınmıştır. Hadisin metninden de anlaşıldığı gibi illet – sebebi vurud ‘ Kadınların duygusal yönlerini dikkate alarak onlar hakkında daha iyi davranmak’ iken gerçek anlamından saptırılarak  İmam Nevevi gibi hadisçilerin kabul etmediği :’Havva, Adem uyurken onun en kısa sol kaburga kemiğinden yaratıldı.’ Şeklindeki İbni Abbas rivayetinden dolayı yaygınlık kazanmıştır. Ayrıca bu ve benzer hadisler ‘Sizi bir tek nefisten, ondanda eşini yaratan…’ anlamındaki ayetlere delil olarak da kullanılmışlardır. Halbuki söz konusu ayetlerdeki’ Nefs’ kelimesini Hz. Ademin kendisinden yaratılmış bulunduğu ÖZ, TOPRAK/ÇAMUR olarak anlamak daha doğrudur.

         ‘Birinizin demirden bir iğne ile dürtüklenmesi, kendisine helal olmayan bir kadına temasından(mess) daha hayırlıdır’ hadisindeki mess cinsel birleşmeden kinaye iken ‘tokalaşma’ anlamına çekilmiştir. Hadis şehvetle olmayan ve arkasından fitne çıkmasından korkulmayan mücerret bir tokalaşmanın haramlığına delil teşkil etmez.  Verilen örneklerde görüldüğü gibi Kuran, Hadis ve dildeki mecazi ifadeleri hakikat anlamına almak veya inkar etmek bir çok yanlış anlama neden olmaktadır.   

         7- Hadisteki ğayb ile şehadetin arasındaki farkın gözetilmesi de önemli bir anlama kuralıdır. Bu konuda yapılan hata gaib olanı şahid olana, ahiretide dünyaya kıyas etmektir. Bu kıyas yanlıştır. Çünkü her dünyanın kendisine has kanunları vardır. Cennetteki olayları mesela Ruyetullahı (Allah’ın görülmesi) dünyadaki görmeye benzetmek gibi.

         8- Hadis lafızlarının delalet ettiği şeylerin/anlamların iyi tespit edilmesi, pekiştirilmesi bir diğer anlama ilkesidir. Mesela hadislerdeki TASVİR kelimesi Fotoğraf ve Kamera anlamına gelir mi? Dolayısıyla Fotoğrafçılarda azap hükmünün kapsamına girer mi? Bu kavramların Hz. Peygamber döneminde bilinmediğini ifade eden Karadavi , Tasvir(Resim) kelimesinin NAHT=  Heykeltıraşlık anlamına daha uygun olduğu görüşündedir.