Okumak Her Şey midir?


 Prof.Dr.Yasin ÇİÇEK     20.01.2024 11:21:53  


Okumak çok şeydir ama her şey değildir. Her şey okumakla öğrenilmez ya da halledilemez. Kâinatta tekemmül kanunu var. İnsan bu dünyaya geldikten sonra taallümle tekemmül ediyor.  Birçok şeyi ilim yoluyla zamanla okuyarak öğreniyoruz. Mesela; insan doğar doğmaz konuşamaz. Allah'ın konuşturdukları istisnadır (Hz.İsa gibi). İstisnalar kaideyi bozmaz. Konuşmak için bir süreç gerekiyor ve zamanla öğreniliyor. Hafıza dolmadan dilden tekellüm olmuyor. Konuşmayı öğrenmek için duymak gerekiyor. Demek ki bazı şeyler de duyarak öğreniliyor.

Bazı alışkanlıkları ve bedeni işleri öğrenmek için uygulama yapmak gerekiyor. Okuyacaksın, göreceksin ve sonra da yapacaksın. Demek ki bazı şeyler yaparak öğrenilir. Sadece okuyarak usta olunmaz. Sadece okuyarak cerrah olunmaz.

Öğretmek için öğrenmek gerekiyor. Öğrenmek için de okumak çok şeydir ama yine yeterli değildir. İyi bir öğretmen veya hoca olmak için sınıfa girip ders anlatmanız gerekir. İyi bir hoca olmanız için okumak, uygulamak, zaman ve bizzat sınıf ortamında yaşamak gerekiyor. Bazı şeyler yaşayarak öğrenilir. Herkes mesleğe ilk başladığı anla şu anını kıyaslayabilir.

Acı ve sevgi yaşayarak öğrenilir. Acı anlatılamaz anlatılsa da noksan kalır. Mesela; diş ağrısını yaşamayana ne kadar anlatırsanız anlatın sadece teorik de kalır. Ateşler içinde inim inim inleyen bir çocuk düşünün onu en çok seven olan Annesi onun acısını kendine almak istese alabilir mi? Almak istiyor ama alamıyor. O acıyı kendi de çekmişse sadece biraz anlayabilir.

Şiddetli bir depremi yaşamayana ne kadar anlatırsanız anlatın yaşayan kadar anlayamaz. Acılar, sevgililer ve mutluluklar zamanla yaşayarak öğrenilir. Anlamak ayrıdır anlatmak ayrıdır. Anlatmak ve öğretmek için de uygulama ve süreç gereklidir.

Demek ki herşey okumakla öğrenilmiyor. Bazı şeyler okuyarak, bazı şeyler yaparak, bazı şeyler yaşayarak ve bazı şeyler zamanla öğrenilir. Bazı şeyler de birlikte öğrenilir.

Günümüzde herşeyi getirdik okumaya bağladık. Özellikle de topluma yön veren insanlar da ve eğiticiler de diploma herşey değildir. Olayın daha çok boyutları da var, ben sadece okuma cihetine yöneldim. Zeki ve çok okumuş öyleyse bu sorunu çözer. Hayır! Bazı sorunları çözmek için yaşamakta gerekiyor. Nasreddin hocanın dediği gibi bana damdan düşeni çağırın.

Birçok güzel şeyler okuyarak öğrenildiği gibi birçok kötü şeyde okuyarak öğreniliyor. Bilgiye ve okumaya her şey dersek şeytan da çok bilgili ve tecrübelidir. Bilgi ve tecrübesiyle insanları kandırıyor.

Bugün günümüzde çok duyduğumuz etik kavramı. Ahlak ve etik. Aynı mı farklı mı ya girmeyeceğim ne dersiniz deyin?  Ben insanlığın ve İslamiyet’in bazı güzel evrensel değerleri diyeceğim. Bu değerleri dikkate almazsanız okumayla yine adam olamayız. İyi Matematikçi, iyi doktor ama iyi bir insan değilse veya ahlak yoksa, meslekler insanı yüceltmez. Belki meslekler insan ile daha güzel bir yerlere gelir.

Yunus'un dediği gibi: “Gezdim Halep ile Şam’ı eyledim ilmi talep; meğer ilim bir hiç imiş; illa edep illa edep"

"Kitaplar dünyayı değiştirmez, dünyayı insan değiştirir. Kitaplar sadece insanı değiştirir."

Okumak, anlamak, yaşamak ve yaşatmak için Allah bizi çok çaba sarf edenlerden eylesin inşaallah.21 Ocak 2024 (10 Recep 1445)