Yâ Allah Bismillah


 Prof.Dr.Yasin ÇİÇEK     23.03.2025 11:24:36  


Her hayırlı işe Allah'ın adıyla başlamak.

Allah'ın namıyla, hesabıyla, ismiyle, izniyle, kuvvetiyle hareket etmek.

Yâ Allah(cc)! يَا اَللّٰهُ

CC;Celle celalühü

Ey binbir ismi, yedi sıfatı ve şuunatıyla kâinata hükmeden ve inandığımız ama bildirdiği kadar bildiğimiz ilahımız olan Allah’ım.

Bütün harfleri ile yaratıcıyı gösteren ve ismi sadece ona has olan Allah lafzıdır.

Arapça Allah lafzından Elifi kaldırırsan Lillah olur, Lamı kaldırırsan Lehu olur. İkinci Lamı kaldırırsak Hu olur. Her şekliyle yaratıcıya işaret vardır.

Lafzullah(Allah ismi), mecmu'-u Kur'anda ikibin sekizyüz altı defa zikredilmiştir(Mektubat - 407)

"Bütün esma-i hüsnanın ifade ettiği manalar ile bütün sıfât-ı kemaliyeye Lafza-i Celal olan "Allah" bil'iltizam delalet eder."Mesnevi Nuriye-236

"Allah" bir ism-i câmi' olduğundan esma-i hüsna adedince tevhidler, içinde bulunur."Sözler - 395

Lafzullah 1001 ismi,yedi sıfatı sübutiyesini(Hayat, İlim, Kudret, İrade, Sem', Basar,Kelâm)  ve şuunatını kapsamı içine alan bir kelamdır ve Zât-ı ismidir. Dünyadaki hiçbir kelime onun yerine kullanılamaz. Tanrı,ilah ve god gibi kelimeler Allah kelimesinin eş anlamlısı değildir.

Allah'ın esması başlıca Celali ve Cemali olarak tasnif edilir. Allah isminde celal hakimdir. Allah kelamı bize kibriya, azamet kemal ve hâkimiyeti hatırlatır.Bu yüzden sürekli Allah zikrini kalp kaldırmaya bilir bu yüzden Yâ Cemal veya Yâ Cemili Zülcelal de diyelim.

Bütün isimleri kapsaması cihetiyle ismi azamdır.

"A'lem, Ekber, Erham, Ahsen" gibi esma ve sıfât ve ef'alinde kullanılan ism-i tafdil kelimeleri vardır. Allah lafzında Allahu Ekber şeklinde kullanılır.

Namazın akabinde okuduğumuz Sübhânallah,Elhamdülillâh ve Allahu Ekber kelamlarında da Lafzullah kullanılır.

"Allahu Ekber"in bir vech-i manası, Cenab-ı Hakk'ın kudreti ve ilmi herşeyin fevkinde büyüktür, hiçbir şey daire-i ilminden çıkamaz, tasarruf-u kudretinden kaçamaz ve kurtulamaz. Ve korktuğumuz en büyük şeylerden daha büyüktür. Demek haşri getirmekten ve bizi ademden kurtarmaktan ve saadet-i ebediyeyi vermekten daha büyüktür. Her acib ve tavr-ı aklın haricindeki herşeyden daha büyüktür..."

Şualar - 234

"Aynı o insan, mahlukat-ı acibe ve harekât-ı garibeden aklının tartamadığı ve zihninin içine alamadığı şeyleri gördüğü zaman, "Allahu Ekber" demekle rahat bulur. Yani, Hâlıkı daha azîm ve daha büyüktür. Onların halk ve tedbirleri kendisine ağır değildir." Mesnevi-i Nuriye - 130

İnsan hayrette kaldığında veya aklının alamadığı hallerde Allahu Ekber demeli.

Ayrıca hayret ifadesi olarakda "Sübhânallah Mâşâallah, Bârekellah" kelamlarını çokça zikrederiz.

Yine zorda kaldığımızda Lafzullahın geçtiği "Hasbünallahü ve ni'melvekil" kelamını çokça deriz.

Elhamdülillâh'ın en kısa manası ise"Ne kadar hamd ve medih varsa, kimden gelse, kime karşı da olsa, ezelden ebede kadar hastır ve lâyıktır o Zât-ı Vâcibü'l-Vücud'a ki, ALLAH denilir." Mektubat - 392

"Sübhanallah" kelime-i kudsiyesi ise, Cenab-ı Hakk'ı şerikten, kusurdan, noksaniyetten, zulümden, aczden, merhametsizlikten, ihtiyaçtan ve aldatmaktan ve kemal ve cemal ve celaline muhalif olan bütün kusurattan takdis ve tenzih etmek" manasına gelir.Asa-yı Musa - 53

Allahu Ekberi namazda lafzan dedikten sonra amelende gereğini yapıp rüku ve secde ediyoruz.

"Tesbih ve tekbir ve hamd, namazın çekirdekleri hükmündedirler."Sözler - 40

Namaz tesbihatında Celaline karşı Sübhânallah,Cemaline karşı Elhamdulillah ve kemaline karşı ise Allahu Ekber deriz.Böylelikle de Allah'ı tesbih,hamd ve tazim ederiz.

Cenâb-ı Hak bu lafzullahın ihtiva ettiği kelamları manalarıyla çokça zikretmeyi ve anlamayı nasip etsin.

23 Mart 2025(23 Ramazan 1446)